Fatih Camii’nin altında yer alan ve 43 sütunuyla günümüze kadar ayakta kalan 51 metre uzunluğundaki Karadeniz Medresesi Sarnıcı, restore edilerek gün yüzüne çıkarılacak. Bizans döneminde inşa edildiği değerlendirilen tarihi sartnıç, geçmişte İstanbul’un su ihtiyacını karşıladı.
Farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan İstanbul’da, geçmişten günümüze kalan birçok tarihi eser yer alıyor. Kentte, yer üstündekilerin yanı sıra yer altında da birçok tarihi eser bulunuyor. Geçmiş dönemlerde, şehrin su ihtiyacını karşılamak için inşa edilen sarnıçlar da bu eserler arasında dikkati çekiyor.
Özellikle “eski İstanbul” olarak adlandırılan ve Edirnekapı’dan Sarayburnu’na kadar uzanan tarihi yarımadada çok sayıda sarnıç mevcut. Yerebatan Sarnıcı’nın yanı sıra Şerefiye Sarnıcı da ziyaret edilebilirken, bazı sarnıçlar turizme kazandırılacağı günü bekliyor.
Şehirdeki birçok tarihi eserin bulunduğu Fatih ilçesinde yer alan gizli kalmış bu tarihi yapı hakkında konuşan Vakıflar İstanbul 1. Bölge Müdürlüğü Sanat Eserleri ve Yapı İşleri Şube Müdürü Feyyaz Fidan, tarihsel süreçte birçok medeniyete ev sahipliği yapan İstanbul’un ve tarihi yarımadadaki Fatih’in çok katmanlı bir kültürel mirasa sahip olduğunu söyledi.
Fidan, sarnıcın 51 metre uzunluğunda, 35 metre genişliğinde olduğunu ve 43 sütunla ayakta durduğunu aktardı.
Sarnıçla ilgili 1939’da mimar ve restoratör Ali Saim Ülgen ile yazar Halim Baki Kunter’in tespitlerinin olduğunu belirten Fidan, buna göre sarnıçta moloz ve ağaç köklerinin bulunduğunun, havasız ve kokulu vaziyette olduğunun yazıldığını aktardı.
“Ahşap gergilerinin yok olduğunu görüyoruz. Derinliğinin dört metre olduğunu tarihi belgelerden de görüyoruz. Hem örgü sistemine hem derzlere baktığımızda özgün Bizans sarnıcı olduğunu anlayabiliriz. Berraklığından ve klor kokusundan burada biriken suyun şebeke suyu olduğunu düşünüyoruz.”
Feyyaz Fidan, Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından gerek İstanbul gerek Türkiye’nin birçok noktasında restorasyon çalışmaları yapıldığını anımsatarak, sarnıcın üst kısmındaki Karadeniz Medresesi’ndeki restorasyonun da devam ettiğini anlattı.
“Karadeniz Medresesi restorasyonuna 2022 mart ayında başladık. Bu restorasyon kapsamında özellikle muhdes yapı elemanlarının tamamını yapıdan uzaklaştırdık. Özgün tekniğinde kapı, pencere doğramalarına devam ediyoruz. Özgün kepenklerin temizlikleri yapıldı. Nefaset sıvaları tamamlandı. Güçlendirme imalatları büyük ölçüde tamamlandı. Kurşun işlerinde de sona yaklaşıldı. Bunun dışında zemin imalatları Horasan şapa hazır hale getirildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı Genel Müdürlüğü olarak başladığımız son etap Karadeniz Medresesiyle ilgili restorasyonu bir an evvel bitirerek hizmete açmayı hedefliyoruz.”